Bằng chứng lịch sử của Solana đang thay đổi Blockchain mãi mãi — Đây là cách nó hoạt động

Cơ chế Proof of History (PoH) đột phá của Solana đang thay đổi cách blockchain xử lý thời gian và thứ tự các giao dịch. Khác với Proof of Work (PoW) hay Proof of Stake (PoS), PoH đưa yếu tố thời gian trực tiếp vào blockchain. Nó chuyển các dấu thời gian mã hóa lên từng giao dịch, giúp xác thực thứ tự các sự kiện. Sáng kiến này giảm tối đa việc các validator phải liên tục liên lạc với nhau – vốn là nút thắt chính trong nhiều blockchain hiện nay.

⏳ #CryptoFacts: What is Proof of History (PoH)? ⏳

Proof of History (PoH) is a unique consensus mechanism used by Solana, adding timestamps to transactions to verify the order of events. This method improves efficiency by reducing the need for extensive communication between… pic.twitter.com/llllAvdcBR

— Dex-Trade (@dextrade_) November 11, 2025

Cách thức hoạt động của Proof of History

Trung tâm của PoH là Verifiable Delay Function (VDF). VDF tạo ra một chuỗi mã hóa theo thời gian, khi mỗi hash mới được hình thành dựa trên hash trước đó. Các validator sau đó mở rộng các giao dịch theo trình tự thời gian này. Vì mỗi giao dịch đã được đóng dấu thời gian, các node không cần đồng bộ về thời điểm. Điều này giảm đáng kể độ trễ và giúp Solana đạt tốc độ mà các blockchain khác khó đạt được.

PoH không hoạt động độc lập. Nó kết hợp cùng Proof of Stake (PoS). PoS kiểm tra và xác minh giao dịch, còn PoH đảm bảo các giao dịch diễn ra theo đúng thứ tự. Các cơ chế này mang lại lợi thế đặc biệt cho Solana cả về tốc độ lẫn tiêu thụ năng lượng.

Tại sao Proof of History quan trọng

PoH cho phép Solana xử lý tới 65.000 giao dịch mỗi giây (TPS), cao hơn nhiều so với các blockchain khác như Ethereum (15-30 TPS) hay Bitcoin (7 TPS). Trong thiết kế này, không còn tình trạng tồn đọng làm chậm mạng lưới. Các validator không phải tốn thời gian đồng ý giao dịch nào xảy ra trước. Câu trả lời đã nằm trong chính blockchain. Solana cũng không gặp nguy cơ nguồn thời gian bên ngoài thao túng đồng hồ, nhờ mạng lưới sử dụng thời gian riêng của mình. Điều này làm PoH vừa nhanh vừa an toàn, chống gian lận hiệu quả.

Lợi ích kỹ thuật và đổi mới

Những công nghệ này góp phần tạo ra hiệu suất vượt trội của Solana. PoH cho thấy khả năng chịu đựng khác biệt tốc độ giữa các node, khi validator vẫn đồng bộ ngay cả khi chênh lệch tốc độ lên tới 30%, lớn hơn sự khác biệt giữa node nhanh nhất và chậm nhất. Hệ thống còn duy trì mức tiêu thụ năng lượng thấp, thân thiện môi trường hơn các hệ thống PoW.

Những đổi mới kỹ thuật này giúp Solana trở thành blockchain tier-1, phù hợp làm layer-1 cho DeFi, NFT và ứng dụng game.

So với Proof of Work: PoW của Bitcoin dựa trên việc miner giải các câu đố phức tạp, tiêu tốn nhiều năng lượng. PoH loại bỏ nhu cầu này, tập trung vào tạo dữ liệu theo thứ tự, tiết kiệm năng lượng và tăng thông lượng.

So với Proof of Stake: PoS của Ethereum 2.0 chọn validator dựa trên token đặt cọc, nhưng vẫn cần liên lạc để xác định thứ tự giao dịch.

Thách thức và phản biện

PoH cũng gặp thử thách dù thành công. Một số ý kiến lo ngại rủi ro tập trung, vì chuỗi VDF có thể trở thành điểm lỗi duy nhất nếu gặp sự cố. Tình trạng tắc nghẽn mạng và downtime giữa 2021-2023 vẫn là lịch sử Solana, nhưng các nâng cấp gần đây đã khắc phục phần lớn vấn đề. Hiệu suất mạng trong 2025 rất ấn tượng với độ ổn định và hiệu quả validator cải thiện rõ rệt.

Mức độ chấp nhận và ảnh hưởng ngành

Đến cuối 2025, Proof of History của Solana vẫn thu hút nhà phát triển, trader và các sàn giao dịch. Tài nguyên giáo dục về PoH trên các nền tảng như Dex-Trade, ví dụ bài đăng gần đây theo hashtag #CryptoFacts, cho thấy sự quan tâm ngày càng tăng với mô hình Solana.

PoH đã tái định nghĩa hiệu suất blockchain. Solana tạo bước đột phá bằng cách biến thời gian thành bằng chứng mã hóa, kết hợp tốc độ, bảo mật và bền vững. PoH có thể là mô hình blockchain thế hệ mới khi các sàn, nhà phát triển và nền tảng DeFi tiếp tục chuyển sang Solana. Blockchain không chỉ là tiền, mà còn là thời gian.