Zcash’te Şeffaflık Sarsıntısı: Arkham Zincir Üstü İşlemlerin yüzde 53’ünü Tanımladı

Zcash, gizliliğinin önemli bir kısmını kaybetti. Blokzincir analiz şirketi Arkham, Zcash ağındaki tüm işlemlerin %53’ünden fazlasını — hem gizli (shielded) hem de şeffaf işlemleri — artık etiketlediğini açıkladı. Tanımlanan kişi ve kurumlara bağlı toplam işlem hacmi yaklaşık 420 milyar dolara ulaşıyor. Arkham ayrıca tüm işlem giriş ve çıkışlarının %48’ini, toplam ZEC bakiyelerinin ise %37’sini — yaklaşık 2,5 milyar dolara eşdeğer — bilinen varlıklarla ilişkilendirdiğini duyurdu.

Gizlilik odaklı bir ağ için bu rakam, topluluğa adeta soğuk bir gerçeklik hissi verdi. Şirket, duyuruyu istihbarat platformunun büyük bir genişlemesi olarak sundu. Kullanıcılar artık büyük ZEC sahiplerini, büyük trader’ları ve kurumsal cüzdanları gerçek zamanlı olarak izleyebilecek. Ancak eleştirmenler, bunun Zcash’in uzun süredir benimsediği “gizlilik öncelikli blockchain” kimliği için ne anlama geldiğini hemen sorgulamaya başladı.

Arkham Ağın Yarısını Nasıl İzledi?

Arkham, Zcash’in kriptografisini kırdığını iddia etmedi. Bunun yerine davranışsal modeller, varlık kümelendirme, borsa verileri, el koyma kayıtları ve bilinen cüzdan etiketleri gibi farklı sinyaller kullandı. Bu sinyaller zaman içinde bir araya gelerek analiz uzmanlarının işlemleri gerçek kişi ve kurumlara bağlamasını sağladı. Arkham’ın paylaştığı örneklerden biri, ABD hükümetinin Zcash varlıklarıyla ilgiliydi. Fonların, sekiz yıl önce AlphaBay kurucusu Alexandre Cazes’den el konulan varlıklara uzandığı görülüyor. Yaklaşık 737.000 dolarlık ZEC’e el konulduğu ve bu miktarın daha sonra iki katına çıktığı belirtiliyor. Bu cüzdan bugün Arkham’ın kontrol panelinde açıkça görülebiliyor.

Şirket ayrıca Ekim ayındaki piyasa çöküşü sırasında 4,49 milyon dolarlık ZEC satın alan büyük bir trader’ı da işaretledi. Beş hafta sonra trader bu varlıkları Gemini’ye taşıdı. O noktada satış yapılmış olsaydı kârın 6,6 milyon doları aşmış olabileceği tahmin ediliyor. Bu örnekler, şifrelenmiş veriye dokunmadan bile ne kadar çok aktivitenin izlenebileceğini gösteriyor. İz, kullanıcıların fonları nasıl hareket ettirdiğinde, nereye yatırdığında ve hangi davranış kalıplarını tekrar ettiğinde ortaya çıkıyor.

Gizlilik Anlatısı Ağır Darbe Aldı

Zcash, varlığını shielded işlemler üzerine kurdu. Yıllarca kriptodaki en güçlü gizlilik araçlarından biri olarak konumlandı. Arkham’ın duyurusu bu imajı şimdi açık biçimde zorluyor. Elbette tüm Zcash aktiviteleri görünür hale gelmiş değil. Shielded adresler hâlâ işlem detaylarını protokol seviyesinde gizliyor. Ancak Arkham’a göre, kullanıcılar borsalar, kurumlar veya bilinen cüzdanlarla etkileşime girdiğinde gerçek dünyadaki kullanım bu korumayı zayıflatıyor.

Bu durum keskin bir ayrım yaratıyor. Gizlilik savunucuları, analiz şirketlerinin fazla varsayıma dayandığını savunuyor. Arkham’ı destekleyenler ise gerçek finansal davranışın, gizlilik zincirlerinde bile iz bıraktığını öne sürüyor. Zamanlama da önemli. Dünyadaki düzenleyiciler gizlilik araçlarına yönelik baskıyı artırmayı sürdürüyor. Arkham’ın verileri, ölçeklenebilir tam anonimliğin pratikte zaten zayıfladığı yönündeki argümanı güçlendirebilir.

Bu Durum Zcash ve Piyasa İçin Ne Anlama Geliyor?

Kısa vadede Arkham’ın hamlesi, trader’lara, analistlere ve kolluk kuvvetlerine ZEC hareketlerini izlemede güçlü bir araç sağlıyor. Büyük işlemler artık daha hızlı fark edilecek. Balina hareketleri daha kolay analiz edilecek. Piyasa tepkileri daha keskin ve veri odaklı hale gelebilir. Uzun vadede ise bu durum Zcash’i zor bir kimlik sınavına zorluyor. Eğer aktivitelerin yarısından fazlası bilinen varlıklarla ilişkilendirilebiliyorsa, proje gizliliği nasıl tanımladığı ve savunduğu konusunu yeniden değerlendirmek zorunda kalabilir. Yine de çıkarım “Zcash bozuldu” değil. Daha zor olan ders şu: Zincir üstü gizlilik, insan davranışı devreye girdiğinde gerçek dünyada görünmezlik anlamına gelmiyor.

Kullanıcılar için mesaj basit. Gizlilik araçları güçlü olmaya devam ediyor. Ancak sihirli pelerin değiller. Kripto hükümetlerle, borsalarla veya kamu altyapısıyla temas ettiği anda gölgeler inceliyor. Piyasanın geri kalanı için bu an bir dönüm noktası niteliğinde. Büyük blokzincirlerde “varsayılan anonimliğin” çağı sessizce sona eriyor. Yerine ölçülebilir şeffaflık geliyor — projeler bunu istese de istemese de.