Solana Doğrulayıcı Sayısı 2023’ten Bu Yana yüzde 68 Geriledi, Topluluk İkiye Bölündü

Solana’nın doğrulayıcı ağı son üç yılda keskin biçimde küçüldü. Mart 2023’te blokzincirde 2.500’ün üzerinde aktif doğrulayıcı vardı. Bugün bu sayı 800 civarında. Bu da yaklaşık %68’lik sert bir düşüş anlamına geliyor. Doğrulayıcılar Solana’nın çalışmasında kritik rol oynuyor. İşlemleri onaylıyor, blokları imzalıyor ve ağı saldırılara karşı koruyorlar. Sayının azalması, zinciri güvence altına alan bağımsız makine sayısının da düştüğü anlamına geliyor. Bu durum Solana topluluğunda yeniden tartışma başlattı.

Topluluk takipçileri ve üçüncü taraf panellerinden gelen veriler, düşüşün aşamalar halinde gerçekleştiğini gösteriyor. Bazı çıkışlar piyasa düşüşleri sırasında yaşandı. Bazıları ise staking ödüllerindeki değişiklikler ve operasyon maliyetlerinin artmasıyla geldi. Bugün sayı 800 civarında dengelenirken, ağ zor sorularla karşı karşıya: Bu bir toparlanma mı yoksa uyarı işareti mi?

Bazıları Bunu “Sybil Düğümlerinin Sağlıklı Ayıklanması” Olarak Görüyor

Düşüşü olumsuz yorumlamayanlar da var. Bazı topluluk üyeleri, azalmanın kaliteyi artırdığı görüşünde. Çıkan doğrulayıcıların önemli kısmının Sybil düğümleri olduğunu savunuyorlar. Sybil düğümleri görünürde çok sayıda operatör gibi davranan, ancak tek bir varlığa ait olan yapılar. Bu tür kurulumlar merkeziyetsizliği bozabiliyor. Sayıyı şişiriyor ancak gerçek anlamda bağımsızlık katmıyor.

Grafik 1 – Solana ağındaki doğrulayıcı sayısının gelişimi, Kaynak: solanacompass

Bu bakış açısına göre Sybil doğrulayıcıların çıkması ağı güçlendiriyor. Destekleyenler, “800 dürüst operatörün 3.000 tartışmalı operatörden daha iyi olduğunu” savunuyor. Onlara göre merkeziyetsizliği belirleyen sayı değil, güven. Ayrıca küçük ama ciddi doğrulayıcıların daha anlamlı stake taşıdığını ve daha fazla sorumluluk üstlendiğini vurguluyorlar. Eğer bu çıkış sahte çeşitliliği temizlediyse, zincir bugün daha dayanıklı olabilir. Bu görüş sosyal medyada da destek buluyor. Düşüşü gerekli bir sıfırlama olarak çerçeveliyor.

Altyapı Ekiplerine Göre Çıkanların Çoğu Gerçek Operatörlerdi

Ancak herkes aynı fikirde değil. Sybil ağırlıklı çıkış anlatısına karşı çıkanlar da var. Solana’nın doğrulayıcı katmanına yakın çalışan altyapı geliştiricileri, ayrılan ekiplerin çoğunun gerçek operatörler olduğunu söylüyor. Örneğin Solana düğümleri için operasyonel araçlar geliştiren Layer 33, kapatan ekiplerin birçoğunu yakından tanıdıklarını açıkladı. Onlara göre çıkış yapanların büyük bölümü Sybil değil, artan maliyetleri karşılayamayan gerçek doğrulayıcılar.

Bir Solana doğrulayıcısı işletmek pahalı. Donanım gereksinimleri yüksek. Bant genişliği maliyetleri hızla artıyor. Staking ödülleri ise zaman içinde değişti. Küçük operatörler için marjlar hızla daraldı. Teknik yük de arttı. Sık yazılım güncellemeleri ve performans hedefleri uzun vadeli operasyonları zorlaştırdı. Birçok ekip, zamanla çıkmayı tercih etti. Bu tablo farklı bir yoruma işaret ediyor: Bu durum bir temizlikten çok, doğrulayıcı ekosisteminde ekonomik baskının arttığını gösteriyor.

Merkeziyetsizlik İçin Asıl Önemli Olan Ne?

Tartışmanın merkezinde artık sadece doğrulayıcı sayısı yok. Kalan doğrulayıcılar arasındaki güç dağılımı daha önemli hale geldi. Eğer 800 doğrulayıcı stake’i eşit paylaşırsa, Solana hâlâ güçlü bir merkeziyetsizlik iddiasında bulunabilir. Ancak stake’in büyük kısmı birkaç büyük oyuncuda toplanırsa riskler hızla artar. Analistlere göre her iki unsur da kritik. Doğrulayıcı sayısı yüzeysel sağlık göstergesi. Stake dağılımı ise gerçek kontrolü gösteriyor. İkisine dair tam şeffaflık olmadığı sürece tartışma sona ermeyecek.

Solana geliştiricileri daha düşük maliyetli donanım profilleri ve daha iyi doğrulayıcı araçları üzerinde çalışmayı sürdürüyor. Amaç net: Bir düğümü çalıştırmayı kolaylaştırmak ve çıkışı zorunlu olmaktan çıkarmak. Buna karşın topluluk ikiye bölünmüş durumda. Kimine göre bu süreç disiplin getiriyor; diğerlerine göre ise yüzeyin altında ciddi gerilim var. Yine de her iki tarafın ortaklaştığı bir nokta var: Doğrulayıcı sağlığı, Solana’nın geleceğini kısa vadeli fiyat hareketlerinden çok daha fazla belirleyecek.