รองอธิการบดีมหาวิทยาลัยฮ่องกงผลักดันแนวคิด “Regulation as a Service” เพื่อขับเคลื่อนความเป็นผู้นำด้าน Web3

ระหว่างงานที่จัดร่วมกันโดย New Fire Technology, Avenir Group และ Techub News ศาสตราจารย์หวังหยาง (Wang Yang) รองอธิการบดีมหาวิทยาลัยฮ่องกง (HKU) ได้เสนอวิสัยทัศน์เชิงปฏิวัติด้านกฎระเบียบ โดยเขาเรียกร้องให้ฮ่องกงมอง “การกำกับดูแล” ในฐานะบริการ (service) ไม่ใช่ข้อจำกัด แนวคิดนี้เป็นการนิยามใหม่ของกรอบกำกับดูแลให้กลายเป็นนวัตกรรม เพื่อสนับสนุนการเติบโตของสตาร์ทอัพภายใต้การบริหารจัดการที่โปร่งใสและยืดหยุ่น

Web3 Regulation as a Service

โมเดล Regulation as a Service (RaaS) ที่เสนอขึ้นนี้มีเป้าหมายเพื่อส่งเสริมความร่วมมือระหว่างผู้สร้างนวัตกรรมและหน่วยงานกำกับดูแล แทนที่จะออกข้อบังคับที่เข้มงวด RaaS มองว่าการปฏิบัติตามกฎเป็นกระบวนการร่วมมือกัน

หวังหยางเน้นว่า จุดแข็งของฮ่องกงอยู่ที่ “การกำกับดูแลที่โปร่งใสและนโยบายที่ยืดหยุ่น” ซึ่งทำให้เมืองนี้กลายเป็นศูนย์กลาง Web3 ที่สามารถแข่งขันกับสิงคโปร์และสวิตเซอร์แลนด์ได้ เขามองว่าการทำให้ “ภาครัฐเป็นบริการ” คือแนวทางใหม่ที่จะช่วยเสริมความสามารถในการแข่งขันทางเศรษฐกิจและสร้างความเชื่อมั่นให้กับนักลงทุน

การพัฒนากรอบกฎระเบียบของฮ่องกงในปัจจุบันก็สอดคล้องกับแนวคิดดังกล่าว ระบบนี้บังคับให้มีการเก็บสินทรัพย์ 98% ไว้ใน cold storage มีระบบความปลอดภัยหลายชั้น และการปฏิบัติตามกฎหมายป้องกันการฟอกเงิน (AML) อย่างเต็มรูปแบบ ซึ่งจะช่วยสร้างความโปร่งใสให้กับแพลตฟอร์มซื้อขาย หลังเหตุการณ์แฮ็ก Bybit ช่วงต้นปี 2025 มาตรการเหล่านี้จะช่วยเสริมความปลอดภัยให้กับผู้เทรดและสถาบันที่เข้าสู่ตลาดคริปโตในฮ่องกง

โครงการสนับสนุนระยะนำร่อง 2.0 และแถลงนโยบาย 2.0

ในเดือนพฤษภาคม 2025 ฮ่องกงได้ประกาศ Digital Asset Development Policy Declaration 2.0 ซึ่งเป็นการย้ำถึงความมุ่งมั่นในการเสริมสร้างระบบนิเวศ Web3 ของเมือง นโยบายดังกล่าวได้เปิดตัวโครงการเงินสนับสนุนระยะนำร่องมูลค่า 500,000 ดอลลาร์ฮ่องกง สำหรับโครงการบล็อกเชนภายใต้กรอบ LEAP ของ Cyberport ที่มุ่งเน้น 4 ด้าน ได้แก่ การปรับปรุงกฎหมายให้มีประสิทธิภาพ (Legal streamlining), การเติบโตของระบบนิเวศ (Ecosystem growth), การประยุกต์ใช้งาน (Application focus) และการพัฒนาบุคลากร (People development)

โครงการที่ได้รับการสนับสนุนครอบคลุมตั้งแต่การโทเคนไนซ์สินทรัพย์จริง เครื่องมือสำหรับ stablecoin ไปจนถึงการทำให้พันธบัตรสีเขียวอยู่ในรูปแบบดิจิทัล ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงแผนระยะยาวของฮ่องกงในการผสานเทคโนโลยีบล็อกเชนเข้ากับเศรษฐกิจจริงของประเทศ

ฮ่องกงออกกฎหมาย Stablecoin ฉบับใหม่

ในเดือนสิงหาคม 2025 สำนักงานการเงินฮ่องกง (HKMA) ได้ผลักดันให้ผ่าน Stablecoin Ordinance ซึ่งกำหนดให้ผู้ออก stablecoin ต้องมีเงินสำรองค้ำประกันแบบ 1:1 ดำเนินการตรวจสอบตามมาตรฐาน FATF และมีการตรวจสอบบัญชีแบบเรียลไทม์ กฎหมายนี้ทำให้ฮ่องกงกลายเป็นหนึ่งในไม่กี่ภูมิภาคทั่วโลกที่มีกฎระเบียบชัดเจนเกี่ยวกับ stablecoin

กฎหมายดังกล่าวสร้างความรับผิดชอบให้กับผู้ออกเหรียญ เพื่อลดความเสี่ยงจากการหลุดการตรึงค่า (de-pegging) หรือการใช้เงินทุนในทางที่ผิด ร่วมกับกฎระเบียบของสำนักงานกำกับหลักทรัพย์และฟิวเจอร์ส (SFC) ที่ควบคุมแพลตฟอร์มซื้อขาย กรอบการกำกับดูแลนี้จึงช่วยคุ้มครองทั้งผู้ใช้และผู้สร้างนวัตกรรมอย่างเท่าเทียม

จากความสงสัยสู่การผลักดัน

น่าสนใจว่า ศาสตราจารย์หวังเคยเป็นผู้ที่ไม่เชื่อมั่นในเทคโนโลยีบล็อกเชนมาก่อน ระหว่างการเยือนมหาวิทยาลัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีฮ่องกง (HKUST) ในปี 2012 เขาเคยอธิบายว่า Bitcoin เป็น “ภาพลวงตาทางการเงิน” แต่ปัจจุบันในฐานะผู้นำของ HKU และนักวิจัยด้าน AI เขากลับเชื่อมั่นในการร่วมมือระหว่างวงการศึกษาและภาคอุตสาหกรรม เพื่อสร้างเศรษฐกิจดิจิทัลของฮ่องกง

ฮ่องกงกับมาตรฐานสากล

กรอบกำกับดูแลใหม่ของฮ่องกงสอดคล้องกับมาตรฐานของ Financial Action Task Force (FATF) และ Basel Committee on Banking Supervision ซึ่งจะช่วยดึงดูดสตาร์ทอัพ Web3 จากทั่วโลก ด้วยความชัดเจนด้านกฎระเบียบและการสนับสนุนนวัตกรรม

แนวคิด RaaS ยังอาจส่งอิทธิพลต่อประเทศเพื่อนบ้านอย่างญี่ปุ่นและเกาหลีใต้ ซึ่งกำลังอยู่ระหว่างการปรับปรุงกรอบการกำกับดูแลสินทรัพย์ดิจิทัลเช่นกัน เสียงตอบรับจากภาคอุตสาหกรรม เช่น @wublockchain12 และ icomaki2 ต่างมองในแง่บวก โดยเห็นว่าโมเดลนี้อาจกลายเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญที่ทำให้ “การกำกับดูแล” กลายเป็นพลังขับเคลื่อนนวัตกรรมในระดับรัฐบาลได้จริง.